آموزش بکاپ خودکار MikroTik و ارسال آن به Google Drive و FTP

مقدمه 

روترهای MikroTik قلب شبکه‌های بسیاری هستند و کوچک‌ترین اشتباه یا ریست شدن تنظیمات می‌تواند باعث اختلال در دسترسی به شبکه شود.
یکی از مهم‌ترین اقدامات برای جلوگیری از این مشکل، بکاپ‌گیری منظم و امن از تنظیمات است.
در این مقاله به صورت عملی و قدم‌به‌قدم، روش‌های بکاپ‌گیری خودکار MikroTik و ارسال آن به فضای ابری و سرورهای FTP و Email را آموزش می‌دهیم.

1. اهمیت بکاپ‌گیری در MikroTik

بکاپ منظم شبکه مزایای متعددی دارد:

• جلوگیری از از دست رفتن تنظیمات به دلیل قطع برق، خطای انسانی یا حملات سایبری
• صرفه‌جویی در زمان هنگام بازیابی تنظیمات
• امکان انتقال سریع تنظیمات به روتر جدید
• افزایش امنیت و آمادگی شبکه برای بحران‌ها

2. روش‌های بکاپ‌گیری در MikroTik

MikroTik دو نوع فایل بکاپ ارائه می‌دهد:

1. Backup File (.backup): شامل تمام تنظیمات، رمزها و مقادیر رمزگذاری‌شده.
2. Export File (.rsc): شامل تنظیمات به صورت متنی و قابل ویرایش، مناسب برای انتقال به روتر دیگر.

ساخت فایل بکاپ:

/system backup save name=backup_$(/system clock get date)

Export کامل:

/export file=config_$(/system clock get date)

3. بکاپ خودکار با Scheduler

برای اجرای خودکار بکاپ، ابتدا یک اسکریپت ایجاد کنید:

/system script
add name="auto-backup" source="/system backup save name=auto_backup
/export file=auto_export"

سپس زمان‌بندی اجرای روزانه را تعریف کنید (مثلاً ساعت ۲ صبح):

/system scheduler
add name="daily-backup" start-time=02:00 interval=1d on-event="/system script run auto-backup"

4. ارسال بکاپ به FTP

برای آپلود خودکار فایل بکاپ به FTP:

پیش‌نیاز: یک FTP سرور فعال (مثل FileZilla Server).

اسکریپت ارسال به FTP:

/tool fetch address=FTP_SERVER_IP src-path=auto_backup.backup user=ftpuser password=ftppass upload=yes dst-path=backup/auto_backup.backup

این دستور می‌تواند در اسکریپت بکاپ قرار گیرد تا بعد از ساخت فایل، به‌صورت خودکار آپلود شود.

5. ارسال بکاپ از طریق Email

برای ارسال بکاپ از طریق ایمیل:

تنظیم SMTP:

/tool e-mail
set address=smtp.gmail.com port=587 start-tls=yes user=your.email@yourdomain.com password=yourpassword

ارسال فایل بکاپ:

/tool e-mail send to="your.email@example.com" subject="MikroTik Backup" body="Auto backup file attached" file=auto_backup.backup

6. اتصال به Google Drive با rclone

میکروتیک به صورت مستقیم Google Drive را پشتیبانی نمی‌کند، اما با استفاده از rclone روی یک سیستم واسط (لینوکس، ویندوز یا رزبری‌پای) می‌توان این کار را انجام داد.

مراحل کلی:

1. نصب rclone روی سیستم واسط
2. اتصال به Google Drive
3. ایجاد Job زمان‌بندی برای دانلود بکاپ از MikroTik و آپلود آن به Drive

نمونه اسکریپت Bash:

#!/bin/bash
# دانلود از MikroTik
scp admin@192.168.88.1:auto_backup.backup /home/user/backup/

# آپلود به Google Drive
rclone copy /home/user/backup/ gdrive:mikrotik_backups/

7. اسکریپت کامل بکاپ و آپلود به FTP

/system script
add name=auto-backup source={
  :local date [/system clock get date]
  :local time [/system clock get time]
  :set date [:pick $date 0 4].[:pick $date 5 7].[:pick $date 8 10]
  :set time [:pick $time 0 2]-[:pick $time 3 5]
  :local fname "backup-$date-$time"

  /system backup save name=$fname
  /tool fetch address=ftp.example.com src-path=$fname.backup user=ftpuser password=ftppass upload=yes dst-path=$fname.backup
}

8. بازیابی بکاپ در MikroTik

بازیابی از فایل .backup:

/system backup load name=backup-file.backup

بازیابی از فایل .rsc:

/import file=config.rsc

⚠️ توجه: فایل‌های .rsc قابل ویرایش هستند و ممکن است برخی دستورات در مدل‌های مختلف متفاوت عمل کنند.

9. نکات امنیتی و حرفه‌ای

• استفاده از FTPS برای رمزگذاری ارتباط با FTP

• حذف فایل بکاپ پس از آپلود:

/file remove auto_backup.backup

• استفاده از نام کاربری غیر پیش‌فرض برای افزایش امنیت
• استفاده از VPN برای دسترسی ایمن به روتر
• تست فایل بکاپ در محیط آزمایشی قبل از بازیابی در شبکه اصلی

نتیجه‌گیری

تنظیم بکاپ خودکار MikroTik و ارسال آن به فضای ابری یا FTP باعث می‌شود از پایداری شبکه خود اطمینان حاصل کنید.
این روش نه تنها از از دست رفتن تنظیمات جلوگیری می‌کند، بلکه امکان بازیابی سریع را نیز فراهم می‌سازد و مدیریت تجهیزات MikroTik را حرفه‌ای‌تر می‌کند.